Agenda

Voor agenda nieuws kijk op www.zuuth.nl

How to be free: manifest om te leven

(ISBN 978-0-141-0220-4)

De hedendaagse samenleving is absurd stelt Tom Hodgkinson. Hij schrijft op een luchtige manier hoe we vrij kunnen zijn en geeft talloze praktijkvoorbeelden. Als je je afvraagt waarom je elke dag weer naar je werk gaat of als je je verbaast over onze consumentencultuur, dan is dit boek voor jou geschreven.

Versimpelen & zelfvoorzienend
Als je een simpeler leven wilt hou je dan aan de volgende principes: vermijd reclames, stop met kopen, stop met werken voor een baas, doe wat je leuk vindt, vermijd saaiheid, maak muziek. Doe 1x per maand de administratie of zeg al je abonnementen e.d. op. Wek je eigen energie op, bak je eigen brood, verbouw je eigen groente, stop met kopen bij winkelketens en koop bij lokale winkels. Als je je eigen groente gaat verbouwen wordt de splitsing tussen producent en consument opgeheven en wordt je weer heel. Stop met TV kijken – het maakt je zombieachtig.
Produceer zo weinig mogelijk afval: EFT en poep kun je composteren en weer gebruiken om eten te laten groeien. Papier en karton kan verbrand worden of in kleine stukjes aan de compost toegevoegd worden. Van oude kleding maak je patchworkdekens. Zelfs vodden kunnen in kleine stukjes bij het compost. Van hout kun je wat anders maken of het verbranden. Potjes en flesjes kunnen hergebruikt worden. De extra plus is dat hoe minder afval je produceert, hoe minder werk je de rest van de wereld bezorgt. Als je geen producten vanuit het systeem consumeert, hoef je daar ook niet voor te betalen en hoef je je niet te storen aan de bureaucratie .

Werk
Stop met carrière maken om het betere salaris, andere mensen de loef af te steken, etc.
Stop je zorgen te maken over je pensioen – creëer liever een leven waarbij je niet wilt stoppen met werken. Streef naar het terugkeren van de gilden; een tweede systeem waarin, naast voor familie en vrienden, voor elkaar wordt gezorgd. Leer de dagelijkse ‘moet’- dingen, bijvoorbeeld het huishouden, te waarderen zodat je ze met plezier kunt doen.
Carrière is een soort slavernij. Werk behoort creatief te zijn. Wees niet efficiënt, want tijdens een proces waarin ruimte is, kunnen er hele verrassende dingen ontstaan. Laat je niet beperken tot één vak, maar doe meerdere dingen naast elkaar. Heb respect voor verschillen. De ideale maatschappij is onder te verdelen in drie klassen; de aristocraten die voldoende geld hebben en daar anderen van mee laten genieten, de creatieven die plezier in het leven verschaffen en handwerklieden die over specifieke vakkennis beschikken.
Gebruik geen machines, maar gereedschappen. ,,Vroeger liepen mensen een eind om water te halen, maar ik kan me voorstellen dat het een ontspannen bezigheid was als kletsen met anderen. Vandaag de dag lijkt het water gemakkelijk om uit de kraan te halen, maar denk eens aan het werk wat nodig is om het water, het schoonmaken daarvan, het leidingstelsel e.d. te betalen. Laat staan hoeveel tijd en energie er gemoeid is met een fles water uit de supermarkt”, schrijft Hodgkinson.

Geld & tijd
Een 14e eeuwse franciscaner monnik schreef: ‘Is een handelaar gerechtigd om, ongeacht welk soort transactie, een hogere prijs te vragen van iemand die niet direct kan betalen in tegenstelling tot iemand die dat wel kan? Het bepleitte antwoord is nee omdat hij anders tijd zou verkopen en tijd is niemands eigendom.’
In de 18e eeuw introduceerde Benjamin Franklin echter het begrip ‘tijd is geld’. Hij stelde niet alleen dat credit geld waard was waar voor betaald moest worden (interest), maar ook dat het nastreven van meer geld het nastreven waard was. Maar waarom winst maken goed is of hoe dit in te zetten ten voordele van de maatschappij is de auteur niet bekend.
We kunnen niet allemaal rijk zijn, maar als we allemaal arm waren, waren we paradoxaal genoeg wel allemaal tevens ook rijk. Want armoe en rijkdom is relatief. We leven in een wereld van overvloed. Dus laten we alleen nemen wat we nodig hebben.
Ivan Illich heeft eens uitgerekend dat als je alle tijd optelt die je bezig bent met een auto (garagebezoeken, tijd die nodig is om geld te verdienen om de auto en benzine te betalen) deelt door het aantal mijlen dat je reist, de gemiddelde snelheid 5 mijl per uur is. Een fiets is sneller!
Als je leeft volgens de klok wordt je verhinderd in het heden te leven. Je bent namelijk bezig met plannen en het op tijd ergens te zijn. De uitdrukking vrije tijd impliceert dat we de rest van de tijd in slavernij leven. Tijd is een geschenk van God/ de natuur en om te beweren dat tijd hetzelfde is als geld, is absurd. Dus haal dat horloge van je pols, gooi het in de rivier en ga verder dansend het leven door; eindelijk vrij!

Behoefte & moraliteit
De Bhagavad Gita leert ons dat de wereld gevangen zit in zijn eigen activiteit, behalve wanneer acties zijn uitgevoerd vanuit een eerbetoon aan God/ een hoger doel. Daarom is het goed om alle handelingen met aandacht uit te voeren en vrij te zijn van gehechtheid aan het resultaat. Wees blij met wat je hebt. Als er toch iets verleidelijks voorbij komt, probeer het dan niet te negeren – de behoefte zal alleen maar toenemen. Visualiseer dat aan je verlangen voldaan wordt en je merkt dat langzaam maar zeker de aantrekkingskracht afneemt.
Als je je ergens schuldig over voelt, betekent dit dat je een bepaalde actie en dus een bepaald deel van jezelf afwijst. Zo bezien zijn mensen die zich niet schuldig voelen het meest verantwoordelijk omdat ze de verantwoordelijkheid voor hun daden nemen.
Kleine kinderen voelen geen schuld – het is iets aangeleerds. Soms handelen we jegens iemand vanuit een schuldgevoel. Dit is ongezond omdat je op deze manier probeert je schuld af te lossen in plaats van het uiten van liefde of vriendschap. Hoe hoger je morele standaard, hoe groter je schuldgevoel. Ontdoe je van moraliteit en je zult je vrij voelen.

Sociaal
Hoe leven is makkelijker als je het deelt met anderen. Gasten zijn bijzondere mensen; ze vermaken ons, ze brengen eten mee, ze brengen kinderen mee met wie onze kinderen kunnen spelen, we kunnen samen praten, lasten worden verlicht als ze worden gedeeld.
Vroeger werden er veel minder medicijnen gebruikt – als je je ziek voelde deed je rustig aan, als je je depressief voelde zocht je vrienden op of ging je naar het café.

Het boek geeft aldus de gereedschappen om op een simpeler –en natuurlijker- manier naar het leven te kijken. Door simpeler te leven, meer in contact met jezelf en anderen, ontstaat er nieuwe ruimte. Een hoopgevend boek dat –ondanks dat de titel het suggereert, alles behalve hoogdravend doet.

Tips om dingen zelf te maken: www.readymademag.com
Website Tom Hodgkinson nav zijn eerste boek: How to be idle: www.idler.co.uk